20.11.11

Openingswoord van Joris Verdonkschot
bij solo-expositie, Galerie Année, Haarlem.

Over de beeldhouwpraktijk en het werken met naakt

Wat je hebt is een homp klei of een plak zachte was.
En een armatuur waar je de klei of de was op bevestigt.

En dan soms een model, een naaktmodel.
Wij beeldhouwers hebben het grote voorrecht met
naaktmodellen te mogen werken.
Te kijken naar een mens in al z’n kwetsbaarheid en
kracht.
De trots van het lijf te zien.

Je stapelt volumes materiaal op elkaar.
Schat de maatvoering in van de onderdelen van het lijf.
Bekijkt de richtingen van de diverse contourlijnen.
Je probeert het licht over het beeld te doceren.
Hoe kan ik inbreken in dat naakte lijf om een kern te raken?
Hoe kan ik leven samenballen in een beeld?

Is naakt waar?
Als je naakt bent, kun je niks veranderen.
Naaktheid vertegenwoordigt in ieder geval
de hele zichtbare werkelijkheid. Wat zie je eigenlijk?
Anderhalve vierkanten meter huid, met 9 lichaamsgaten.
Naakt is een hele directe fysieke ervaring,
naakt vergt altijd speciale aandacht.
Ze is nooit neutraal. Ze is eisend, claimend.

Naakt zelf staat voor zuiverheid en is universeel in
de zin van het tijdloze.
In ieder tijdsbestek, in tal van kunststromingen
neemt het naakt een prominente plaats in.
De kern van de mens is zonder kleding.
Ecce homo, zie hier de mens.
Kunst gaat om waarheid, kleding is opsmuk.
Naakt in de kunst trekt je in privé sfeer,
dwz ze dwingt je als beschouwer je eigen privé aan te boren.

Toch kan naakt ook heel verhullend zijn:
Iedereen ziet je helemaal, maar niet de persoon,
wie je bent: je bent alleen maar naakt.

Iemand die naakt is wordt niet snel gepersonifieerd.
Wat probeer ik nu, als kunstenaar,
te bewerkstelligen met het naakt bij de kijker?
Ik wil een kijkervaring creëren en
tevens de regisseur zijn van die ervaring.
Ik wil in het naakte lijf die aspecten van de mens laten zien,
die van zichzelf geen vorm hebben,
zoals temperament, dynamiek, karakter.
Hoe kan ik het onzichtbare vormgeven?

Ik wil direct op de huid. Het gaat enkel om de mens,
de rest zijn allemaal afleidende bewegingen.
Ik wil de naaktheid weg van de privé,
wel persoonlijk, maar universeel.

De praktijk:
Het atelier, je boetseert, je stapelt volumes
en gedurende dat traject vormen zich gedachtes,
passeren gevoelens.
De stilte nestelt zich in het atelier.
Een geladen concentratie, momenten waarop alles er toe doet.
Met je handen in de materie.
De natte klei uit de rivierbedding wordt letterlijk afgetast.
Ik raak aan, dus ik besta.
Ontroering.
Het moment is kwetsbaar.
Het leven is dichtbij. Het leven doet er toe.

Naaktheid is even normaal, als het speciaal is. Altijd.

Ieder mens draagt de naaktheid bij zich.
We zijn tenslotte allemaal onder onze kleding naakt .